فاخته- در شورای برنامه ریزی و شورای تامین منطقه جلساتی فاورس ماژور و پی در پی برگزار برای مهار بیماری و تدابیر لازم در این راستا با هماهنگی و همکاری شبانه روزی ادارات، سازمان ها و ادارات برگزار و مصوبات این جلسات در دستور کار اجرایی ارگان ها قرار گرفت.گوساله های حمل شده از منطقه شمال غربی کشور بنا به هر دلیلی کانون این بیماری در این منطقه مرکزی کشور را متاسفانه تشکیل و لذا یک بسیج همگانی در حد منطقه ای و حتی ملّی را طلب می کرد که بیم آن می رفت کُل سرمایه دام سبک و سنگین کشور را دچار چالشی بزرگ نماید زیرا در این منطقه بیش از میلیون ها راس گوسفند و ۱۰۰ هزار گوساله آماده پروار وجود داشت که استان های قم، مرکزی، اصفهان، لرستان، همدان و...را پشتیبانی (ساپورت) کرده زیرا میدان دام مرکزی منطقه آلوده هر روز پذیرای خرید و فروش و حمل انواع دام بود که متاسفانه با انتقال کانون آلودگی بنابر پاره ای گزارشات مستند از کشور عراق (قاچاق دام) به شیوع سنگین طاعون گاوی تبدیل و موجب گاومیری دامداران و روستائیان و بهره وران ذیربط شده بود.در این راستا ستاد مرکزی مبارزه با طاعون گاوی در محل جهادسازندگی منطقه با حکم انتصاب رسمی اعضا از طرف مسوولین وقت صادر و تصمیمات بسیار راهبردی در این راستا اتخاذ شد که در ادامه کار افق های مثبت و قابل توجهی را موجب شد.ابتدا پُست های قرنطینه دامپزشکی در منطقه سلفچگان قم به عنوان یک شاهراه بزرگ و نقطه تلاقی ورود دام به استان تهران و مناطق مرکزی و به ویژه حمل و نقل گوسفند سایر مناطق به عنوان ناقلین این بیماری ، جاده قدیم قم به تهران، جاده قدیم قم به اصفهان، بزرگراه قم به تهران و دهستان های سابق قنوات، کهک، دستجرد، قاهان، دوودهک، گازران(جعفریه)، قمرود، راهجرد غربی و شرقی قبل از شهرهای تفرش، آشتیان و اراک به صورت پست های قرنطینه دوقلوی مسیر در رفت و برگشت با استعداد بیش از یکصد نفر از پرسنل جهاد سازندگی، دامپزشکی، نیروی انتظامی، راهنمایی و رانندگی( گشت جاده ای پایشی) ، شرکت سهامی سابق گوشت کشور( برای پرداخت خسارات و کَش کُش خریداری دام به منظور جلوگیری از گاومیری و همچنین منجمد نمودن و دپوی ذخیره گوشت گاو و گوساله سالم و از بیماری جَسته برای ارسال به مراکز عمل آوری و کارخانجات تولید کالباس، سوسیس و همبرگر با پروسس ایمن و بهداشتی تحت نظارت دقیق دامپزشکی) و پرسنل تلاشگر کشتارگاه مرکزی منطقه، احداث خندق های خاکی برای مدفون نمودن دام های آلوده با آهک پاشی بهداشتی توسط پرسنل تلاشگر شهرداری و.... یک خیزش جهادی و مسوولانه در عرصه کمک به سرمایه دامی کشور در سطح ملّی و جلوگیری از گاومیری مبسوق به سابقه دوران پیش از دهه ۱۳۵۰ که امکانات اندک و توجهات مسوولان وقت نِسبی بود در حیطه وظایف نهاد ها و ارگان های حمایت کننده مانند اطلاعات، صدا و سیما ، بهداشت و درمان، محیط زیست، راه و ترابری سابق( حمل و نقل) ، پایانه ها،وزارت نفت و شرکت پخش فرآورده های نفتی برای تامین سوخت بنزین و گازوییل مورد نیاز لجستیک پست های قرنطینه، فرمانداری، بخشداری، شورای برنامه ریزی، مراکز ترویج، شورای اسلامی روستا، شورای تامین، سپاه پاسداران، بسیج مستضعفین، پدافند غیرعامل، دادگستری، نیروی انتظامی، جهاد سازندگی پیشین، دامپزشکی و ..... سایر اعضای قرارگاه و ستاد مبارزه با بیماری طاعون گاوی اوایل دهه هفتاد به ویژه کارشناسان، متخصصان، دامپزشکان ، پیرا دامپزشکان و مهندسان دامپروری آغاز شد.از اسفند سال ۱۳۷۲ کار آغاز و سرانجام با مشارکت همگانی ، تولید کنندگان، دامداران و در خرداد ماه۱۳۷۳ پایان مبارزه با این بیماری پس از یک کار طاقت فرسای پشتیبانی و لجستیکی و مالی و اعتباری خاتمه یافت و برگ زرین دیگری در این راستا در تاریخ جهاد و دامپزشکی ثبت شد و نگارنده به عنوان قائم مقام ستاد مبارزه با تهیه گزارش های تحلیلی روزانه، هفتگی، ماهانه و ضروری توفیق آن را داشتم که کتابچه نهایی این رویداد را با عکس های همه مقاطع مستندی مانند دامداری ها، میدان دام، آهک پاشی ها، گشت راهنمایی و رانندگی، پست های قرنطینه، جلسات، مصوبات و ... تهیه و چاپ نمایم که در پایان فقط به یک مساله فکر کردم و الان هم دلمشغولی بنده است که در این کار عظیم جهادی و فوق العاده شبانه روزی پر ریسک و خطر زا ،آنچه جایگاه والایی برای همه ما به یادگار گذاشت و تا کنون هم ادامه دارد نقش راهبردی و گمنامانه کلینیسین ها، واکسیناتورها، کاردان، کارشناس و کارشناسان سایر رده های دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی بود که هرگز به نقش راهبردی آنان که در خور شان و جایگاه آنان باشد نپرداخته و یا به دلیل عدم فرهنگ سازی و ترویج و انتقال یافته های ارزشمند پیرا دامپزشکان به محاق فراموشی رفتند اما چنان دوستی و مودت و وحدت رویه ای با آنان را طی این سه ماه فوق به سرمایه قابل افتخار آنان به خود افزودم که بیش از ۵۰ نفر از آنان که در قید حیات هستند هم اینک در زمره همکاران و دوستان با وفا و تلاشگر خویش داشته و به وجود یکایک آنان افتخار می کنم.آری این همکاران سایر رده ها هم اینک هم مظلوم و گمنام هستند و باید جایگاه به مراتب شایسته تری نسبت به گذشته های دور و نزدیک برای آنان تعریف، اجرا و معنا کرد و گرنه در صورت عدم این بازپیرایی وظایف خطیر پیرا دامپزشکان در هر رده ای باید از لسان حافظ شیرین گفت:شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل《کجا دانند حال ما، سبک بالان ساحل ها!؟》

نکات مهم این رویداد که در تاریخ مبارزه با طاعون گاوی در منطقه مرکزی کشور ثبت شد به طور خلاصه این موارد بود:

• بازدیدهای میدانی و حمایت کامل غلامرضا فروزش دومین وزیر جهاد سازندگی پیشین ، عباسعلی مطلبی رئیس وقت سازمان دامپزشکی کشور و معاونین بهداشت و پیشگیری سازمان دامپزشکی، احمد صیفی کاران قم معاون امور دام وقت وزارت جهاد سازندگی آن زمان و مدیران کل وی، از روند این پیکار علیه پاکسازی کامل بیماری به ویژه پشتیبانی معنوی و اعتباری پیش بینی نشده در ردیف بودجه سال ۱۳۷۲ که پادار شد.
•  پرداخت روزانه خسارت های ناشی از تلفات دام های سبک آلوده و هزینه های خرید کَش کُش ( زنده ) دام های سالم با استقرار یک کانتینر بزرگ و کامیونت های یخچالدار برای حمل روزانه توسط شرکت سهامی گوشت کشور با تلاش شبانه روزی محمد آعبدا...مدیر عامل وقت شرکت سهامی سابق گوشت کشور و همکاران تلاشگر ایشان به ویژه امور مالی مستقر در کشتارگاه صنعتی منطقه که در پایان با هزینه کرد اعتباری حدود ۲ میلیارد ریال و با احتساب سایر هزینه های جاری خوراک افراد شاغل در قرنطینه و ستاد و صف شامل صبحانه، نهار، شام، اسکان، حق ماموریت، اضافه کار و تشویق موردی به کلیه وظیفه مندان مامور به خدمت در میدان و کانون مبارزه با طاعون گاوی در تراز ارزش پولی سال ۱۳۷۲ به دامداران آسیب دیده و دام زنده سالم به صورت کَش کُش پرداخت شد.
•  اسکان و پذیرایی از اساتید، هیات علمی، دانشجویان دوره دکترای حرفه ای دامپزشکی، پیرادامپزشکان در تمامی رده های دانشکده دامپزشکی دانشگاه های تهران، اورمیه، اهواز، شیراز، آزاد کرج ،گرمسار و رشته های مهندسی دامپروری در قالب تورهای بازدید علمی و بررسی میدانی این کانون و دام های آلوده و روند عملی مبارزه با بیماری طاعون گاوی برای درج مستندات علمی و تجربی به مانند یک کارگاه آموزشی از فراز تبدیل یک تهدید به فرصت های طلایی به عنوان یک فرصت مطالعاتی با همکاری وزارت جهاد سازندگی، سازمان دامپزشکی، معاونت امور دام سابق و هماهنگی و صدور مجوز برای آنان توسط قرارگاه و ستاد مبارزه با طاعون گاوی مستقر در منطقه که دستاوردهای شایان توجهی به دنبال داشت.
• گرانی و کمبود مقطعی گوشت دام سبک مانند گوساله و گوسفند و بالطبع گاو پرواری در بازار و آن مقطع بحرانی، نگرانی مصرف کنندگان گوشت در آن زمان ( البته با اطلاع رسانی و گزارش روزانه این استرس برطرف شد)، کسادی کوتاه مدت و مقطعی صنف رستوران دار ها ، چلوکبابی ها، عرضه کنندگان کله پاچه خام و پخته، صنایع صابون پزی سنتی، جگر فروشی ها، کاسبکاران صنعت پوست ، روده و سالامبور، همچنین هراس دامپروران ، دامداران و تشویش اذهان آنان و حتی روستا نشینانی که بعضا یک یا دو دام سبک داشتند به دلیل احتمال از دست دادن ناگهانی و پیش بینی نشده سرمایه های دامی خود از عوارض آشکار و پنهان این پروسه مبارزه با بیماری بود که با مدیریت و اندیشیدن پاره ای تمهیدات تا حدودی اما در بلند مدت این شرایط پدید آمده، مهار و به ثبات لازم در آن شرایط بحرانی رسید.

علیرضا کیهان پور

مشاور عالی رسانه ای فاخته نیوز