فاخته- بر اساس گزارش نهایی مطالعات طرح جامع " مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی"(Intergrated Coast Zone Manangement) که به طور خلاصه ICZM نامیده می شود ، مساحت سواحل کشور در آب های شمال وجنوب کشور با احتساب جزایر حدود ۵۸۰۰ کیلومتر بوده که ۸۹۰ کیلومتر آن در شمال ایران شامل استان های گیلان، مازندران و گلستان و ۴۹۰۰ کیلومتر در جنوب کشور( با احتساب ۸۴۰ کیلومتر پیرامون جزایر به تفکیک شمال وجنوب به طور مشترک) هفت استان ساحلی گیلان، مازندران، گلستان، خوزستان، بوشهر، هرمزگان وسیستان و بلوچستان را تشکیل داده اند( گزارش ۱۳۹۴/۱/۳۱ سازمان بنادر ودریانوردی کشور ).
لذا این حدود ۵۸۰۰ کیلومتر کرانه آبی و سواحلی، ظرفیت مناسبی برای فعالیت های صید و صیادی گونه های متنوع آبزی با توجه به کمیت بالای آن در جنوب و سپس شمال در راستای تامین بخشی از پروتئین سفید قابل دسترس و همچنین تحکیم امنیت غذایی کشور به عنوان یک اکسیر سلامتی و شادابی محسوب شده که علاوه بر تولیدات پرورش انواع ماهی در آب های داخلی و در اراضی ساحلی جنوب ونیز تولید میگوی پرورشی و همچنین در گمیشان استان گلستان با گونه وانامی از جایگاه راهبردی و مهم به سهم خود برخوردار است.
تاپایان سال ۱۳۹۹ میزان صید و پرورش انواع آبزیان در کشور شامل:
آب های جنوب ۶۸۴ هزار و دویست و هفتاد ودو تن .
آب های شمال۳۱ هزارو یکصد و بیست و دو تن.
مجموع کل صید آبزیان
۷۱۵ هزار و چهارصد و یک تن
پرورش آبزیان
۵۵۳ هزار و سیصد و هیجده تن
مجموع صید وپرورش
۱میلیون و۶۸۷ هزار و نوزده تن و با میزان مصرف سرانه ۱۳/۳۸ کیلوگرم و میزان پروتئین مصرفی با ۶/۹۲ گرم در روز بوده است که البته با میانگین مصرف سرانه آبزیان در دنیا فاصله دارد که فرهنگ سازی و توجه خاص به بازار مصرف انواع ماهی و میگو در اولویت نخست پس از دستیابی به تولیدات فوق بوده ، هست و خواهد بود.
حمایت دولت محترم در تامین اعتبارات مورد نیاز وضعیت کنونی و توسعه فعالیت ها در آینده و همچنین نقش اتحادیه ها، تعاونی ها، تشکل ها، انجمن ها و اتاق فکرهای تخصصی و مرتبط در کلان قضیه نیز بسیار راهبردی و پیشران موتور توسعه پایدار این فعالیت اقتصادی به عنوان چرخه یک غذای سالم و مغذی است.
لازم به یاد آوری است براساس سیاست ها و مرامنامه اجرایی " پایگاه اطلاع رسانی فاخته نیوز" این مباحث بر محور بهداشت، سلامتی، کیفیت وبهره وری محصولات متنوع پروتئین سفید وبه ویژه در این نوشتار در خصوص انواع آبزیان تولیدی در داخل کشور بوده و شاکله این نوشتار از تولید تا مصرف آبزیان بر اساس عمل آوری، فرآوری، بسته بندی بهداشتی با کد رهگیری و نظارت سازمان دامپزشکی و عرضه مناسب در مراکز مجاز فروش برای آحاد مردم است که این مهم می تواند به طور نسبی در راستای همان فرهنگ سازی مورد انتظار محسوب شود، هر چند وظیفه خطیر و رسالت رسانه های صوت و تصویری، مکتوب، مجازی، بر خط وغیر بر خط کمتر از حمایت های فوق در راستای تامین بخشی از غذای سالم جامعه نبوده وبه گواه بیش از صدها مقاله، یادداشت، دیدگاه و پیشنهادات سازنده و مشکل زدایی منصفانه و نقد سازنده این مسیر سخت و هزینه زا را و در حد انصاف قضاوتی مسئولانه از همگان طلب می کند که همه با هم بگوئیم با اتکاء به داشته هایمان در ارائه آمارها و گزارش عملکرد، سهم همه شما از مصرف انواع آبزیان به عنوان اکسیر سلامتی، شادابی وجوانی محفوظ بوده و آرایه کارنمای مستند و مکتوب در این راستا به ایفای نقش و رسالت رسانه ها کمک مطلوبی خواهد نمود.
در پایان نخستین بخش از این یادداشت رسانه ای ، نویسنده بر خود واجب می داند که در راستای ارتباط دوسویه از بخش های دولتی، خصوصی تعاونی وبه ویژه مدیران و کارشناسان گرانقدر و پرتلاش دفتر برنامه ریزی وبودجه -- گروه برنامه ریزی و آمار-- سازمان شیلات ایران که با ارائه و چاپ منظم و بر اساس متد CPM ؛ کتابچه ادواری تحت نام کهن "سالنامه آماری سازمان شیلات ایران" که همواره نویسنده را در این راستا یاری رسان بوده ودر اصل بازتابش مسئولانه آئینه تمام نمای تلاش همکاران در تهران و استان های ساحلی وغیر ساحلی را به خوبی، سرعت، دقت و کیفیت منعکس نموده اند به سهم اندک خود تشکر و قدردانی نموده و تلاش های پایگاه اطلاع رسانی فاخته نیوز را به عنوان یک همراه صدیق وبدون تکلف ومنت را ارج نهاده واین بحث را در بخش بعدی مقاله ادامه خواهیم داد.
منبع آمار:سالنامه آماری سازمان شیلات ایران( ۱۳۹۹--۱۳۹۴) چاپ نخست.سال ۱۴۰۰
علیرضا کیهان پور
پژوهشگر رسانه ای