فاخته- لطفا خودتان را معرفی بفرمایید،
دکتر محمود توحیدی مقدم هستم متولد سال 1365 از شهرستان گلپایگان استان اصفهان و ساکن تهران، دانش آموخته دکترای عمومی دامپزشکی از دانشگاه آزاد اسلامی واحدکرج و جزو اولین ورودی ها سال 1390 و از اولین فارغ التحصیلان دکترای تخصصی رشته بهداشت خوراک دام از دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران و نفر اول بورد تخصصی این رشته هستم، حدود 11 سال سابقه کاری در زمینه مشاوره های تخصصی به ارگانهای دولتی و خصوصی در زمینه تولید خوراک و کنسانتره های دام و طیور و حیوانات خانگی و تدوین استاندارد بین المللی خوراک دام و مشاوره های مواد غذایی، تدریس درس های تغذیه، مسئول فنی-بهداشتی و در حال حاضر مشغول کارآموزی جهت کارشناس رسمی دادگستری هستم.
فاخته- در خصوص رشته بهداشت خوراک دام بگویید،
همانطور که مستحضر هستید رشته بهداشت خوراک دام به همت جمعی از اساتید محترم بخش تغذیه دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران پس از سالها بررسی دقیق و علمی و با توجه به کمبودهای کشور مطرح و در سال 1389 توسط شورای برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم تحقیقات و فناوری تصویب شد. این رشته ابتدا در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران و بعد شیراز و شبستر تدریس شد. طول دوره 4 سال است و در دو بخش آموزشی که شامل گذراندن 18 واحد درسی و بخش پژوهشی که شامل پایان نامه میباشد، تقسیم می شود. این رشته از گرایش های دامپزشکی است که سایر افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد تغذیه دام و طیور، بهداشت مواد غذایی و آبزیان نیز می توانند از طریق آزمون سراسری دکترای تخصصی وارد شوند که این خود گواه گستردگی دامنه فعالیت در این رشته می باشد. رشته بهداشت خوراک دام، همچنان جزو رشته های نوپا و پراهمیت در صنعت دام، طیور و آبزیان کشور است که جای خالی متخصصان آن همچنان در قسمت های مختلف از کارخانجات تولید خوراک و مزارع پرورش تا سازمان های نظارتی محسوس است. به عقیده بنده رشته بهداشت خوراک دام یک رشته میان رشته ای و فصل مشترکی با رشته های محیط زیست، کشاورزی، علوم دامی، شیلات و دامپزشکی دارد.
اهداف رشته را بیان کنید؛
بطور کلی هدف اصلی از طرح رشته بهداشت خوراک دام تربیت تیروهای کارآمد متخصص و صاحب نظراست که توانایی انجام فعالیت های آموزشی، تحقیقاتی و اعمال کنترل بهداشتی بر خوراک، مواد اولیه و سایر ترکیبات مورد استفاده در کارخانجات تولید خوراک دام، طیور و آبزیان برخوردار باشند. البته با توجه به این که رشته بهداشت خوراک در سه قسمت مسائل بهداشتی خوراک(میکروبی، شیمیایی و فیزیکی)، تکنولوژی های ساخت- تولید خوراک و فرمولاسیون (جیره نویسی، مکمل ها و افزودنی ها) آموزش داده می شود در مورد فعالیت های آموزشی علاوه بر تدریس مسائل بهداشتی در دانشکده های دامپزشکی، علوم دامی، شیلات و مواد غذایی می توانند با حضور در کارخانجات و مزارع پرورش به بیان مسائل بهداشتی و نقاط پرخطر پرداخته و سطح آگاهی مدیران این مجموعه ها را ارتقاء دهند. همچنین این افراد بطور دقیق با مسائل مربوط به آنالیز خوارک و مشکلات بهداشتی آشنا می شوند و می توانند علاوه بر مشارکت در طرح های علمی مرتبط در آزمایشگاه های تغذیه وارد شده و به دلیل درک صحیح نسبت به مسائل تولید و مزارع پرورش تفسیر بهتری از مسائل خواهند داشت، در خصوص مسائل کنترلی و نظارتی باید پست و جایگاهی در سازمان ها برای این افراد قائل شد تا بتوانند از عهده این مهم برآیند.
و مزیت های این رشته نسبت به دیگر گرایش ها
باید بگویم سایر گرایش های دامپزشکی اشباع شده و همانطور که گفتم رشته بهداشت خوراک دام یک رشته نوپا است و به لحاظ گستردگی قابلیت و پتانسیل بالایی دارد گرایش بهداشت خوراک دام طیف وسیعی از گرایش ها را پوشش می دهد از گرایش های علوم پایه تا بیماریهای داخلی، توجه به این نکته که تعداد فارغ التحصیلان این رشته از عدد دست کمتر هستند و به طبع فارغ التحصیلان این رشته می توانند در قسمت های مختلف اعم از بخش خصوصی تا نهاد های دولتی جذب شوند. از طرفی به دلیل این که در ایران بصورت تخصصی در زمینه بهداشت خوراک کار نشده است اکثر اطلاعات بهداشتی و استانداردهای ملی از اطلاعات و استانداردهای اتحادیه اروپا استخراج می شود و به عنوان مرجع قرار می گیرد و همچنین اطلاعات دقیق و کافی در خصوص مسائل بهداشتی محصولات تولیدی مورد مصرف دام در داخل کشور وجود ندارد بنابر این لزوم تحقیق روی خوراک و محصولات دامی بخوبی قابل درک میباشد و این امر نیازمند وجود نیروهایی متخصص که آشنا با مسائل بهداشتی و بیماریهای قابل انتقال از خوراک به دام و روندهای تولید باشند، است که در این گرایش این موارد بخوبی و بصورت موشکافانه بررسی می گردد.
فاخته؛ دیدگاه های جهانی و آینده این رشته در مراکز مهم و استراتژیک جهانی مانند دانشکده های دامپزشکی جهان و سازمان های مهم مرتبط با این رشته مانند سازمان بهداشت جهانی دام و انجمن خوراک دام جهان
همانطور که مستحضر هستید خوراک 60 تا 70 درصد هزینه دامداری و مرغداری را به خود اختصاص میدهد با بالابردن کیفیت بهداشتی و نظارتی در تهیه، تولید، واردات و یا حمل آن از مزرعه تا دامداری و مرغداری می توان بسیاری از مشکلاتی که دامدار یا مرغدار از نظر کاهش کیفیت و یا آلودگی های ثانویه با آنها دست به گریبان است به خوبی کنترل و کاهش داد.
بهداشت خوراک در جهان امروز جایگاه و اهمیت بالایی دارد چرا که سلامت غذای انسان در گرو سلامت خوراک دام است سازمان های مختلف و بطور کلی کمیسیون بین المللی کدکس امنیت غذا را وابسته به امنیت خوراک دام میدانند و ایجاد کارگروه های تخصصی در این سازمان ها برای مسائل مربوط به خوراک نشان از اهمیت موضوع خوراک دام و رشته بهداشت خوراک بصورت جهانی دارد.
از طرفی گسترش روابط بين المللي، موضوع تجارت جهانی و از همه مهمتر سلامت و بهداشت جامعه انساني در گرو برنامه هايي است كه بتواند در زماني كوتاه منبع دامي كشور را از لوث وجود بيماريهايي كه اين جمعيت را تهديد مينمايد پاك كند اين امر هم ميسر نيست مگر آن كه به مسائل مربوط به بهداشت دام و جايگاه دام اهمیت داده شود و در راه مراقبت بيماريهاي دامي و كنترل و مبارزه با بيماري ها تصميم گيريهاي دقيق، منظم و با برنامه انجام داد.
جدیدترین خبرهای حوزه دامپزشکی و صنایع دام و طیور را در کانال تلگرامی فاخته دنبال کنید. (کلیک کنید)
و توصیه شما به علاقه مندان به ادامه تحصیل
به عقیده بنده این رشته آینده روشنی دارد و اگر سازمان دامپزشکی و وزارت جهاد توجه خاص به آن کنند بسیاری از مشکلاتی که دوستان دامدار و مرغدار و دامپزشکان و دامپروران عزیز در این عرصه متحمل می شوند حل خواهد شد چرا که بخش مهم و بسیار حساس حال کشور تامین اقلام اولیه سالم و با کیفیت در جهت تولید خوراک سالم میباشد. توصیه من به علاقه مندان به خواندن تخصص این است که بی شک انتخاب رشته تخصصی جدا از علاقه، نیازمند بازار کار و گسترده بودن فعالیت های آن است که با توجه به وجود کارخانه های تولید کننده خوراک که حدود 753 کارخانه در سراسر کشور در سازمان دامپزشکی کشور ثبت شده است و با توجه به این که متخصصین این رشته می توانند در مراکز تحقیقاتی و آموزشی و حتی سازمان های دولتی جذب شوند و ضمن این که اکثر گرایش های دامپزشکی اشباع میباشد می توان گفت انتخاب رشته بهداشت خوراک دام انتخاب درستی برای آینده کاری دامپزشکان عزیز باشد.
و صحبت پایانی
بنده به عنوان دانش آموخته دکترای عمومی دامپزشکی گرایش بهداشت خوراک دام، به صراحت عرض میکنم که بسیاری از مشکلات موجود در پرورش و تولید به دلیل عدم وجود خوراک با کیفیت و سالم است، و این امر در کشور ما بسیار جای کار دارد خوشبختانه وزارت جهاد و سازمان دامپزشکی کارگروه هایی جهت ارتقاء سلامت خوراک بصورت مشترک دارند ولی متاسفانه به دلیل کمبود نیروهای متخصص در این زمینه و یا نبود امکانات کافی همچنان اشکالاتی در عملیاتی کردن و بهبود وضعیت خوراک وجود دارد. بنظر من تشکیل کارگروه های تخصصی که علاوه بر نگاه دامپزشکی به مسائل تغذیه ای هم آشنا باشند می تواند ضمن استفاده از سرمایه های کشور عزیزمان، تا حدود زیادی مشکلات مربوط به سلامت و کیفیت خوراک را بهبود داد. توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است که اگر آب، خاک و هوا آلوده شد زراعت آلوده خواهد شد و این آلودگی به دام و در نهایت به زنجیره نهایی انسان خواهد رسید.