عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی شهید چمران اهواز گفت: عدم استاندارد دانشکده های دامپزشکی و ناهمخوانی آن با شاخص های تعریف شده یکی از مشکلات بخش آموزش در مقاطع مختلف رشته دامپزشکی است

به گزارش ماهنامه الکترونیک فاخته، پروفسور محمد نوری در گفت و گو با خبرنگار ما در رابطه با مهم ترین مشکلات بخش آموزش در مقاطع مختلف رشته دامپزشکی، اظهار کرد: این سوال مهمی است که بارها از من پرسیده شده است و پاسخ من از خیلی سال پیش تا کنون این است؛ عدم استاندارد تمامی دانشکده های دامپزشکی در ایران و ناهمخوانی آن ها با شاخص های تعریف شده برای این رشته یکی از مشکلات مهم در بخش آموزش رشته  دامپزشکی  است.

وی ادامه داد: ابتدا باید تعریفی از یک دانشکده دامپزشکی استاندارد داشته باشیم، در یک دانشکده دامپزشکی استاندارد دانشجو پس از اتمام علوم پایه برای آموزش به دوره علوم بالینی راه می‌یابد در این دوره علاوه بر آموزش و تشخیص بیماری‌ها با استفاده از امکانات آزمایشگاهی و تشخیصی در زمینه دام های کوچک، نشخوارکنندگان و تک سمی ها در ارتباط با نحوه پرورش آنها نیز آگاهی بدست می آورد. نکته مهم این است که در کشورهای غیر از جهان اول اولویت آموزش در  این مقطع را آموزش در ارتباط با نشخوار کنندگان، طیور و آبزیان به خود اختصاص می دهد. اگر چه در برخی از کشور های پیشرفته هم این بخش از علم دامپزشکی بدلیل بحران غذایی امروزه بسیار مورد توجه است. متاسفانه در سیستم آموزشی ایران با این مقطع هم نظیر علوم پایه رفتار می‌شود و بیشتر دروس به‌ صورت تئوری ارائه می شود؛ چرا که این مقطع نیاز به فارم های آموزشی دارد که باید بوسیله اساتید مجرب اداره شوند.

عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی شهید چمران اهواز بیان کرد: تقریبا تمامی دانشکده های دامپزشکی در ایران فاقد این فارمها می‌باشند که حاصل آن عدم آگاهی فارغ التحصیلان از نحوه کنترل بیماری‌های مهم در مجتمع های اقتصادی بزرگ نظیر گاوداری،گوسفند داری و مرغداری‌ها و نحوه پرورش گاو و گوسفند در آن‌ها می‌باشد. در این مقطع در دانشکده های دامپزشکی ایران دانشجویان بر اساس تک کیس آموزش می‌بینند که این شاید برای زمانی که ایران جمعیت کمی داشت یعنی 70 تا 80 سال پیش نتیجه می‌داد، اما اکنون، دیگر پاسخگو نیست.

پروفسور نوری تاکید کرد: متاسفانه امروزه ما در 70 سال پیش متوقف شده ایم و آموزش با نیاز روز جامعه را به دانشجو ارائه نمی‌دهیم؛ به طوری که فارغ التحصیلان پس از استخدام در  مجتمع های بزرگ دامپروری متوجه اتلاف وقت خود در دوره تحصیل می‌شوند و کاملا سرخورده می‌شوند.

در یک دامپزشکی پیشرفته دانشجو در دانشکده و فارمهای آن کنترل بیماری‌های اقتصادی نظیر؛  یون، سل و FMD ،BVD ،MCF ،IBR و بسیاری از بیماری های تغذیه ای را فرامی گیرد.                                        

 در کشورهایی که دامپروری، اساس اقتصاد آن ها را تشکیل می دهد برای هریک از این بیماری ها افراد متخصص وجود دارد و آنها علاوه بر اینکه به سازمان دامپزشکی آن ممالک در ریشه کنی این بیماری ها کمک می کنند در دانشکده های دامپزشکی نیز تدریس می کنند، به طوری که دامپزشکان پس از فراغت از تحصیل کاملا با این بیماری‌های اقتصادی و مبارزه با آن ها آشنا هستند. بهتر است که یک نظر سنجی از تعدادی دامپزشکان فارغ التحصیل صورت گیرد و از آنها مفید بودن آموخته های دوران تحصیل و کار بردی بودن آن را پس از فراغت از تحصیل پرسیده شود.

وی‌ در خصوص راهکار جلوگیری از افزایش بی رویه دانشکده های دامپزشکی به عنوان یک استاد در این زمینه، خاطرنشان کرد: تعداد دانشکده های دامپزشکی باید بر اساس واحد های دامپروری و سایر نیاز ها تاسیس گردند. متاسفانه در کشور ما تصمیم به تاسیس یک دانشکده معمولا توسط وزارت علوم گرفته نمی شود و بیشتر از طریق نمایندگان مجلس و یا روسای دانشگاه ها (عمدتا از نوع آزادش) صورت می گیرد. زیرا در این رشته با تیتر دکترا، خانواده ها را برای ثبت نام فرزندانشان ترغیب می‌کنند.

عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی شهید چمران اهواز اضافه کرد: آنچه که مسلم است داشتن 4‌ تا 5 دانشکده با کیفیت به مراتب بهتر از این تعداد دانشکده بی‌کیفیت است.

دکتر نوری در رابطه با سرفصل های آموزش دامپزشکی در مقاطع مختلف و انطباق آن با نیازهای جامعه امروزی، تصریح کرد: به نظر اینجانب سر فصل های دروس با نیاز های جامعه هماهنگ نیست.

 او یادآور شد: دروس، اکثرا به صورت تئوری برگزار می‌شود، به طوری که اکثر فارغ التحصیلان به عنوان نمونه، استفاده از سونوگراف برای تشخیص بیماری‌ها علی الخصوص مامایی را آموزش نمی بینند  و یا اینکه چگونگی پرورش نوزادان علفخوار اصلا آموزش داده نمی شود. به طور کلی سر فصل ها بسیار قدیمی بوده و مباحث اصلی در آنها برجسته نشده اند.

وی‌‌ در رابطه با معضلات پژوهشی موجود در دامپزشکی گفت: این پژوهش ها هدفمند نیستند و بر اساس نیاز ها و بیماری های اقتصادی موجود در کشور صورت نمی گیرند. در کشورهای پیشرفته ارتباط بسیار نزدیکی بین سازمان های اجرایی و مراکز آموزشی وجود دارد که این امر تقریبا به طور کامل در ایران دیده نمی شود. هیچگاه سازمان دامپزشکی نیازهای علمی خود را به دانشگاه ها اعلام ننموده و نمی نماید و تقریبا با دانشکده های دامپزشکی بیگانه است. سازمان نیز از نظر کارهای تحقیقاتی فعالیت چشمگیری ندارد و شاهد این مدعا ریشه کن نشدن بیماری های مهم در مملکت است که هر از گاهی به صورت همه گیر ظاهر می شوند و هیچ برنامه جامعی  هم ظاهرا برای ریشه کنی آن ها در دست نیست.

عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی شهید چمران اهواز تاکید کرد: در ممالکی که دامپروری اساس اقتصاد آن‌ها بوده و بیشتر به تولید داخلی عقیده دارند خود سازمان دامپزشکی یک دانشگاه است و دانشجو در زمینه های مختلف PhD  می گیرند و مشکلات مملکتی را با این پروژه های تحقیقاتی حل می کنند.

جدیدترین خبرهای حوزه دامپزشکی و صنایع دام و طیور را در کانال تلگرامی فاخته دنبال کنید. (کلیک کنید)

نوری در پاسخ به اینکه رساله ها و پایان نامه های مقاطع مختلف رشته دامپزشکی تا چه میزان بر اساس نیازهای روز بوده، عنوان کرد: در حال حاضر اگر یک کار تحقیقاتی به صورت پایان نامه دانشجویی در یک دانشگاه انجام شود مورد استفاده دستگاه های اجرایی قرار نمی گیرد؛ برای مثال در سال 1370 تحقیقاتی در ارومیه در ارتباط با دو بیماری اقتصادی بسیار مهم کمبود مس و سلنیوم در نشخوار کنندگان صورت گرفت و راهکار های مبارزه با آنها نیز ارائه شد ولی هیچ اقدامی صورت نگرفت و هنوز اثرات سوء اقتصادی حاصله از کمبود آنها به وضوح مشهود است. این موضوع به عنوان مثال مطرح شد و بسیاری از بیماری هایی هستند در مناطق مختلف که مورد مطالعه قرار گرفته اند و راه کار های مقابله با آنها هم  در پایان نامه ها ارائه شده است، اما هیچ اقدامی تاکنون صورت نگرفته است.

گفتگو: غزاله شهیدی

منبع: ماهنامه الکترونیک فاخته